Hroničan bol u kostima i zglobovima je u većini slučajeva uzrokovan nekom vrstom reumatskog oboljenja. Reumatska oboljenja se odlikuju bolom i poremećajem funkcije zahvaćenog dela koštano-zglobnog sistema. Kod pojedinih reumatskih oboljenja, zahvaćeni su i drugi organi i sistemi, što se ponekad ispoljava teškim kliničkim stanjem, sa mogućim smrtnim ishodom.
Pored očiglednih reumatskih oboljenja, bol u kostima i zglobovima može da bude i posledica neke vrste traume. Kada se priča o traumi misli se na povrede nastale tokom pada, udarca, i slično.
Reumatska oboljenja se međusobno razlikuju po uzrocima koji ih izazivaju, kao i u kliničkom ispoljavanju, što indikuje i razlike u njihovom lečenju.
Bol u kostima i zglobovima podela
Ova vrsta bolova može se podeliti u više grupa:
- degenerativna
- zapaljenska
- metabolička
- oboljenja vanzglobnog reumatizma
- retka reumatska oboljenja
- reumatične manifestacije nereumatskih oboljenja
Približno svaki peti bolesnik u ambulantu opšte prakse dolazi zbog reumatskih tegoba. Ipak u većini slučajeva ovo je oboljenje specifično za starije generacije, pa dve trećine pacijenata su osobe starije od 65 godina.
Najčešća su degenerativna reumatska oboljenja, kao što su spondiloza kičmenog stuba i artroza zglobova. Zapaljenska reumatska oboljenja su češća kod mlađih i srednjovečnih osoba, a ona imaju teži tok i lošiju prognozu, ali su na sreću ređa (ima ih svaki 13. pacijent sa reumatskim oboljenjima).
Simptomi reumatskih oboljenja
Bol je najvažniji simptom reumatskih oboljenja. Svi bolovi reumatskog porekla su lokalizovani u zglobovima, kostima i mišićima.
Bol u kostima i zglobovima može biti:
- zapaljenski ili mehanički
- kontinuirani ili povremeni
U odnosu na poreklo, bol može biti zapaljenski i mehanički, a u odnosu na trajanje, deli se na kontinuirani i povremeni. Kontinuirani bol se retko sreće, a on može biti i zapaljenskog i mehaničkog porekla.
Zapaljenski bol se javlja u mirovanju i postepeno povlači tokom fizičke aktivnosti. Praćen je osećajem ukočenosti, naročito u jutarnjim časovima, posle ustajanja iz kreveta. Potpuno obrnuto, mehanički bol nastaje i postepeno se pojačava u toku fizičke aktivnosti, a povlači se mirovanjem.
Pored bola, reumatska oboljenja odlikuje i otok u okolini zglobova, kao posledica izliva tečnosti u zglobnu šupljinu i koštane hipertrofije (zadebljanja kosti).
Vrste reumatskih oboljenja i stanja
Postoji više vrsta reumatskih oboljenja i stanja, a neka od njih su:
- giht (akutni bol u zglobu)
- artritis
- osteoporoza (smanjenje gustine kostiju)
- dijabetična polineuropatija
- ankilozirajući spondilitis – spondiloza kičmenog stuba (vrlo ograničena pokretljivost kičme)
- artroza (promene na malim zglobovima šake)
- atroza (bolovi u zglobovima lakta, kolena, skočnog zgloba, ramena, kuka, kosti stopala, prstiju)
- fibromijalgija (bolovi u mišićima leđa)
- bolovi i smanjena pokretljivost kod starijih osoba
Bol u kostima i zglobovima – lečenje
Osoba koja oseti bilo kakav bol u kostima ili zglobovima trebalo bi da se javi lekaru opšte prakse koji će obaviti pregled i neophodne laboratorijske analize. Nakon toga lekar opšte prakse pacijenta može uputiti na dalja ispitivanja i rendgenska snimanja. Nakon dobijenog rendgenskog snimka pacijent se upućuje kod ortopeda, reumatologa ili fizijatra, koji će odrediti dalji tok lečenja.
U lečenju degenerativnih reumatskih oboljenja uglavnom se primenjuju NSAIL i obični analgetici, a u lečenju zapaljenskih reumatskih oboljenja i kortikosteroidi.
Takođe u zavisnosti od vrste, bol u kostima je moguće uspešno otkloniti uz pomoć fizikalne terapije i pomoći stručnog lica.
novi komentari